Propylene Oxide: สารตั้งต้นอเนกประสงค์สำหรับการผลิตโฟมและพลาสติก!
Propylene Oxide (PO) เป็นสารเคมีที่อยู่ในรูปของของเหลวไม่มีสีที่มีกลิ่นคล้ายอีเธอร์ ซึ่งถือเป็นหนึ่งในสารตั้งต้นที่สำคัญที่สุดในอุตสาหกรรมเคมี มีความหลากหลายในการใช้งาน และเป็นส่วนประกอบหลักในกระบวนการผลิตสินค้าประเภทต่างๆ มากมาย ตั้งแต่โฟมที่นอนไปจนถึงพลาสติกที่แข็งแรง
คุณสมบัติของ Propylene Oxide
Propylene Oxide (PO) เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีสูตรเคมี C3H6O ซึ่งเป็นอีพอกไซด์ที่มีความเสถียรต่ำ และสามารถทำปฏิกิริยาได้อย่างรวดเร็วกับสารอื่นๆ
-
จุดเดือด: 34.5 °C
-
จุดหลอมเหลว: −18 °C
-
ความหนาแน่น: 0.89 g/cm³
-
ความสามารถในการละลาย:
- ละลายได้ดีในน้ำ
- ละลายได้ดีในตัวทำละลายอินทรีย์ เช่น อีเทอร์
- ละลายได้น้อยในน้ำมัน
การใช้งานของ Propylene Oxide
Propylene Oxide เป็นสารตั้งต้นที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการผลิตสินค้าอุตสาหกรรมและเพื่อการบริโภคจำนวนมาก
1. โฟม: PO ใช้เป็นส่วนประกอบหลักในการผลิตโฟมยูรีเทน ซึ่งนำไปใช้สร้างเบาะ, ที่นอน, ฉนวนกันความร้อน และผลิตภัณฑ์อื่นๆ
-
การใช้งานโฟม:
- เฟอร์นิเจอร์: โฟมยูรีเทนที่ทำจาก PO
ถูกนำมาใช้เป็นวัสดุอัดสวมสำหรับเบาะนั่งและเบาะหลังในรถยนต์
* **การก่อสร้าง**: โฟมยูรีเทนที่ทำจาก PO ถูกนำมาใช้ในการฉนวนกันความร้อนและกันเสียงรบกวนในอาคาร
-
ข้อดีของโฟม:
- มีน้ำหนักเบา
- ความหนาแน่นต่ำ
- ทนทานต่อการกระแทก
- ฉนวนกันความร้อนและเสียงที่ดี
2. พลาสติก: PO เป็นส่วนประกอบสำคัญในการผลิตพอลิเมอร์ประเภทต่างๆ เช่น โพลีโพรพิลีน (PP),
พอลิสไตรีน (PS) และโพลีเอธิลีน terephthalate (PET) ซึ่งนำไปใช้ทำบรรจุภัณฑ์ ขวดน้ำ แก้ว
และชิ้นส่วนรถยนต์
-
ข้อดีของพลาสติก:
- ทนทานต่อการแตกหัก
- ปรับแต่งได้หลากหลาย
- มีราคาไม่แพง
- สามารถนำไปรีไซเคิลได้
3. กลีเซอรอล: PO สามารถใช้ในการผลิตกลีเซอรอลซึ่งเป็นสารที่สำคัญในอุตสาหกรรมอาหาร
เครื่องสำอางและเภสัชภัณฑ์
4. สาร powierzchัย सकริย: PO เป็นส่วนประกอบหนึ่งของสารลดแรงตึงผิว (Surfactants) ที่
ถูกนำมาใช้ในการผลิตผงซักฟอก, สบู่ และผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดอื่นๆ
การผลิต Propylene Oxide
การผลิต Propylene Oxide มีอยู่ 2 วิธีหลัก: 1. กระบวนการ chlorohydrin:
- ในกระบวนการนี้ Propylene จะถูกปฏิกริยากับ chlorine เพื่อสร้าง chloropropylene
- Chloropropylene จากนั้นจะถูกทำปฏิกิริยา
กับน้ำเพื่อสร้าง propylene oxide
-
ข้อดี: วิธีนี้ค่อนข้างมีราคาถูก
-
ข้อเสีย:
- ผลิตภัณฑ์พลอยที่เป็นอันตราย เช่น HCl
2. กระบวนการ oxidising propylene:
- Propylene จะถูกทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในตัวเร่ง
เพื่อสร้าง Propylene oxide
-
ข้อดี:
- การผลิตที่สะอาด
- ผลผลิตสูง
-
ข้อเสีย:
- ต้นทุนการลงทุนสูงกว่ากระบวนการ chlorohydrin
ความปลอดภัยในการใช้งาน
Propylene Oxide เป็นสารเคมีที่ระคายเคืองต่อผิวหนัง ดวงตา และระบบทางเดินหายใจ
จึงควรใช้และจัดเก็บด้วยความระมัดระวัง
-
มาตรการป้องกัน:
-
สวมหน้ากาก
-
สวมถุงมือ
-
สวมแว่นตานิรภัย
-
ทำงานในบริเวณที่มีการระบายอากาศดี
-
ข้อสรุป
Propylene Oxide (PO) เป็นสารเคมีที่สำคัญและมีความหลากหลายในการใช้งาน
ในอุตสาหกรรมต่างๆ ซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักในการผลิตโฟม โพลีเมอร์ กลีเซอรอล และ
สารลดแรงตึงผิว การเลือกกระบวนการผลิต PO ที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับปัจจัย เช่น ต้นทุน,
ผลผลิต และความปลอดภัยของสิ่งแวดล้อม